Geshe Lobsang Gyatso at the 2023 Buddha-Nature Conference
| Listen to audio only or download mp3: |
Distinct Gelukpa Interpretations of Buddha-Nature in Sūtra and Tantra
Geshe starts by explaining how different sources talk about the concept of buddha-nature and gives reference to his written article which contains detailed information in over 80 pages. In discussing the buddha-nature in the context of sūtra, he explains that according to the Geluk tradition, buddha-nature exists in sentient beings as the nature of their mind, and is not introduced or bestowed by any creator or some other external power. This follows that all sentient beings are thus equal by nature and it helps overcome discrimination based on differences in race, caste, sex, etc. and promotes an egalitarian ethos.
If asked to point out the nature of buddha-nature, in the Geluk tradition, it refers to emptiness/reality of the mind. Not all emptiness or lack of inherent existence qualifies to be buddha-nature, and the emptiness of each phenomenon is different. This is according to the Mādhyamika tradition, and the lower schools of thought have their own understanding of gotra, or spiritual gene, and different names are used to refer to it.
According to the Mādhyamika tradition, the buddha-nature taught in the sūtras and commentarial treatises refers to the emptiness of the mind, the reality stained by impurities but having the potential for actualizing buddhahood. Thus, the middle turning of the wheel is considered to be definitive teachings showing the ultimate truth, and both the first and the final wheels are considered to be provisional in nature. Because buddha-nature is equated with emptiness, the sūtras teaching buddha-nature are not considered to be part of the final wheel. They are said to have been taught by the Buddha 10 years after his perfect enlightenment. Within the Mādhyamika, no distinction or differences in the definition of buddha-nature are made between the subschools of Prāsaṅgika and Svātantrika according to the Geluk tradition.
In understanding the definition of the Buddha in the Ultimate Continuum, the first three characteristics of the Buddha are unconditioned, but the last three are considered as conditioned phenomena. Thus, the Buddha is not seen as an unconditioned permanent phenomena. It is not conditioned by afflictive emotions or by subtle propensities of ignorance and thus described as unconditioned. However, it is conditioned by causes.
The gotra, or spiritual gene, according to the Geluk tradition, is also not an authentic cause, as buddha-nature is not conditioned. Similarly, Geshe explains that an emptiness which is a nonimplicative negation can be experienced, and Tāranātha's refutation of the Geluk tradition does not assail the Geluk position. Although the term rangtong may apply to both the Geluk and followers of other traditions which accept buddha-nature to be empty of its own being, there is still a big difference in that the Geluk understand mind to be empty of its inherent nature, whereas other schools consider mind to be empty of mind itself, which is not acceptable according to the Geluk tradition.
Thus, despite the same terminology, there are vast differences, and it is important to acknowledge such differences and agree to disagree. Geshe Lobsang Gyatso points out these and many other distinct features of the Geluk understanding.Abstract from the Author
༈ གྲངས་མེད་བསྐལ་པར་ཚོགས་གཉིས་གོམས་པ་ལས། །སྣ་ཚོགས་གདུལ་བྱའི་གཉུག་སེམས་འོ་མའི་མཚོར། །དགོས་འདོད་སྣ་རྒུ་འཇོ་བའི་གཏེར་ཆེན་པོ། །སྟོན་མཆོག་སྨྲ་བའི་སེངྒེར་སྙིང་ནས་འདོད། དེ་ཡང་བདག་ཅག་གི་སྟོན་པ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་གདུལ་བྱའི་དབང་པོའི་རིམ་པ་བལྟོས་ཏེ་དམན་པ་ལ་མོས་པ་ལ་ཆགས་བྲལ་གྱི་སྤྱོད་པ་སོགས་ཆོས་འཁོར་རྫོགས་པར་བསྐོར་བ་ནི། འགྲོ་བ་རྣམས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་གཞོལ་བ་སོགས་ཀྱི་ཆེད་ཡིན་པས་མདོ་སྔགས་ཡོངས་ཀྱི་བླ་དང་སྲོག་ལྟ་བུ་ནི་གཞི་ལ་རང་ཆས་སུ་ཡོད་པའི་ཁམས་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཡིན་ཅིང་། འདི་ཉིད་མདོ་སྔགས་ཀྱི་གཞུང་ལུགས་རྣམས་སུ་བརྡ་ཐབས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཡང་འཁོར་ལོ་བར་པ་སྡེར་གཏོགས་དང་བཅས་པས་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་དངོས་ཤུགས་ཅི་རིགས་ཀྱིས་བསྟན་ཀྱང་འཁོར་ལོ་ཐོག་མཐའ་གཉིས་ཀྱིས་ཅུང་ཟད་ཙམ་མ་བསྟན་ཏོ། ། སྤྱིར་རིགས་ཞེས་པ་ཕྱི་ནང་ཐུན་མོང་བའི་ཐ་སྙད་ཡིན་ཞིང་། གནའ་བོའི་རྒྱ་གར་བས་འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་ལ་བཞིར་ཕྱེ་ཞིང་། དེ་དག་དཀོན་མཆོག་གིས་སྐྲུན་པར་མཚུངས་ཀྱང་བྲམས་ཟེ་དང་རྒྱལ་རིགས་མཆོག་དང་རྗེའུ་རིགས་དང་དམངས་རིགས་དམན་པས་རིགས་རུས་དམན་མཆོག་གི་ལྟ་ཚུལ་ཤུགས་ཆེར་བྱུང་ངོ་། སྤྱི་ལོའི་སྔོན་གྱི་དུས་རབས་དྲུག་པ་ཙམ་ནས་སྟོན་པ་མཆོག་རྒྱལ་པོའི་རིགས་སུ་འཁྲུངས་ཀྱང་རིགས་རུས་མི་གཙོ་བར་སྒྲུབ་པ་གཙོར་བཟུང་གི་ལྟ་གྲུབ་སྤེལ་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ཀུན་སྙོམས་ཀྱི་ལམ་སྲོལ་ཆེན་པོ་གཏོད་པར་མཛད། རིགས་དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་གསུམ་པོ་གང་རུང་འཐོབ་རུང་ངམ། འཕགས་ལམ་འགྲུབ་རུང་གི་ནུས་ལྡན་ཞིག་ལ་ངོས་བཟུང་ངོ་། །དེས་ན་རང་སྡེ་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བ་བཞིའི་རིགས་ཀྱི་འཇོག་ཚུལ་མི་མཐུན་པའི་ཚུལ་ནི་ཟུར་དུ་བྲིས་ཡོད། སྐབས་སུ་བབས་པ་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ནི་སྟོང་ཉིད་དང་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་རྣམ་གཞག་ལས་འདའ་མི་རུང་ཞིིང་སྙིང་པོའི་ལྟ་གྲུབ་འདི་སངས་རྒྱས་པའི་ལྟ་བའི་སྙིང་བཅུད་ཡིན་པས་དེའི་སྐོར་ཅུང་ཟད་བཤད་པར་བྱའོ། །དེ་ཡང་གཞི་ལ་རང་ཆས་སུ་ཡོད་པའི་ཁམས་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ནི་ལུས་ཅན་ཀུན་ལ་ཁྱད་མེད་དུ་ཡོད་ཅིང་། ཤེར་མདོ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོའི་སོགས་ཀྱིས་གསལ་བར་བསྟན། མངོན་རྟོགས་རྒྱན་དང་རྒྱུད་བླ་མ་སོགས་ཀྱིས་དེ་དག་དགོངས་པ་བཀྲལ་ཅིང་། སྐལ་ལྡན་གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱིས་ཉམས་བཞེས་གནང་ནས་མཐར་སྐུ་བཞི་ཡེ་ཤེས་ལྡན་གྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ཡང་སེམས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་གློ་བུར་དྲི་མས་བསྒྲིབས་ཤིང་། ལམ་སྒོམ་པའི་གྲོགས་དང་བཅས་ན་བྱང་ཆུབ་འགྱུར་རུང་གི་རང་བཞིན་གནས་རིགས་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ། བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་རྣམས་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་སོ། །བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོའི་ངོ་བོ་འདུས་མ་བྱས་དང་དགག་བྱ་བདེན་གྲུབ་བཀག་ཙམ་གྱི་མེད་དགག གཞི་དུས་ལམ་དུས་གཉིས་ཀར་ཤེས་ཉོན་གྱི་དྲི་མ་ཅི་རིགས་པས་བསྒྲིབས་ཀྱང་དྲི་མ་གློ་བུར་བ་ཡིན་པའི་གནད་ཀྱིས་རིགས་དེ་ཉིད་དྲི་མ་དང་འབྲལ་རུང་གི་ཚུལ་དུ་ཡོད་དོ། །རང་བཞིན་གནས་རིགས་འདུས་མ་བྱས་ཡིན་ཡང་སངས་རྒྱས་འགྱུར་རུང་བའི་ཚུལ་ནི། འདི་ཉིད་སངས་རྒྱས་སྐྱེད་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་མིན་ཡང་དྲི་མའི་སྦྱང་གཞི་མཐར་ཐུག་ཏུ་བཟུང་ནས་གཉེན་པོ་གོམས་པས་དགག་གཞི་དང་ཆོས་ཉིད་གཉིས་ཀ་སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་རུང་ལ། སྤྱིར་རིགས་ནི་རྒྱུ་དང་ཁམས་སོགས་ལ་གོ་ཡང་སྐབས་འདིར་བྱང་ཆུབ་འགྱུར་རུང་གི་ཡོན་ཏན་ཞིག་ལ་འཇོག་གོ །མདོ་མཚན་ཉིད་ཐེག་པའི་སྐབས་སུ་ཡུལ་གྱི་འོད་གསལ་རྩལ་དུ་བཏོན་ནས་འཆད་པས་གསང་སྔགས་རྒྱུད་སྡེ་ནས་བཤད་པ་དང་སྤྱིའི་ཆ་ནས་ཁྱད་པར་མེད་དེ། མདོ་སྔགས་ཀྱི་ལྟ་བ་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པར་དྲང་ངེས་རྣམ་འབྱེད་ལས་གསལ་བར་གསུངས་པས་སོ། །སྙིང་པོ་འདུས་མ་བྱས་དང་རྟག་བརྟན་ཐེར་ཟུག་ཡིན་ཀྱང་བདེན་གྲུབ་དང་ཡོན་ཏན་ཡེ་ལྡན། གཞན་སྟོང་དོན་དམ་པའི་སྐུ། དབྱིངས་རིག་དབྱེར་མེད། སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་དབྱེར་མེད་སོགས་སུ་ཁས་མི་ལེན་ནོ། །སྙིང་པོ་དེ་ངོ་བོ་བདེན་པས་སྟོང་བའི་རང་སྟོང་དང་། འཕགས་པའི་མཉམ་བཞག་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གཞལ་བྱ་དང་། འདི་ཉིད་དྲི་མའི་སྦྱང་གཞིར་བྱས་ཏེ་གཉེན་པོ་རིམ་བཞིན་གོམས་པས་སྐུ་བཞིའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་སངས་རྒྱས་འགྲུབ་བོ། གཞན་ཡང་རྒྱུད་བླར། རྫོགས་སངས་སྐུ་ནི་འཕྲོ་ཕྱིར་དང་། །ཞེས་སོགས་ཀྱིས་ལུས་ཅན་ཀུན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྙིང་པོ་ཅན་དུ་བསྒྲུབ་པས་གཞུང་འདིས་བསྟན་པའི་རྟགས་གསུམ་པོ་འབྲས་རང་གང་ཡིན་སྤྲོ་བྱ་མང་ཡང་རེ་ཞིག་བཞག་གོ ། རང་བཞིན་གནས་རིགས་ནི་དགག་གཞི་དྲི་བཅས་སེམས་ཀྱི་སྟེང་དུ་དགག་བྱ་བདེན་གྲུབ་བཀག་པའི་ཆ་ལ་འཇོག་པས་དགག་བྱ་དང་དགག་གཞིའི་ཁྱད་པར་ཡོད་ཅིང་། དགག་པ་གཉིས་ཀྱི་རྣལ་མ་གོ་དགོས་པ་དང་། ཡོད་པ་གཉིས་དང་མེད་པ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་དབྱེ་ལེགས་པར་ཕྱེ་བའི་སྒོ་ནས་ཐ་སྙད་ཚད་གྲུབ་འདོད་དོ། །གཞན་ཡང་འཁོར་ལོ་གསུམ་གྱི་དྲང་ངེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ནི། དངོས་སྨྲ་བས་སྒྲ་ཇི་བཞིན་པའི་མདོ་ངེས་དོན་དང་། ཅིག་ཤོས་དྲང་དུ་འཆད་ཅིང་། རང་རྒྱུད་པས་དོན་དམ་བདེན་པ་དངོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱའི་གཙོ་བོར་བྱེད་ཅིང་སྒྲ་ཇི་བཞིན་པའི་མདོ་ངེས་དོན་དུ་བཀྲལ་བ་དང་། ཐལ་འགྱུར་བས་དོན་དམ་བདེན་པ་བརྗོད་བྱའི་གཙོ་བོར་བྱེད་པའི་མདོ་ངེས་དོན་དུ་བཞེད་དོ། །དེས་ན་འཁོར་ལོ་བར་ལ་ངེས་དོན་གྱིས་ཁྱབ་པ་དང་། ཐ་མ་ལ་དྲང་དོན་གྱིས་ཁྱབ་ཅིང་། དང་པོ་ལ་དྲང་ངེས་ཀྱི་ཆ་གཉིས་ཡོད་དོ། །འཁོར་ལོ་བར་པའི་མཚན་གཞིར་རྒྱས་འབྲིང་བསྡུས་གསུམ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་མདོ་སོགས་བཞེད་པས་སྙིང་པོའི་མདོ་བཅུ་འཁོར་ལོ་ཐ་མར་ཁས་མི་ལེན་ནོ། །གསང་སྔགས་ཀྱི་སྐབས་སུ་རྗེ་ཡབ་སྲས་ཀྱིས་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཕྱོགས་ཙམ་མ་གཏོགས་རྒྱས་བཤད་གནང་བ་མེད་དོ། །དེ་ཡང་མདོ་སྔགས་ཀྱི་ལྟ་བ་ཁྱད་པར་མེད་ཅིང་མདོ་ཕྱོགས་ནས་སྙིང་པོའི་སྐོར་རྒྱས་པར་བཤད་ཟིན་པའི་གནད་ཀྱིས་སོ། །རྒྱུད་དང་རྒྱ་གཞུང་ཁག་ཏུ་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་ཤིན་ཏུ་མང་ཡང་དེ་ཐམས་ཅད་གཞི་ཁམས་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ལ་གོ་བའི་ངེས་པ་མི་སྣང་སྟེ། སྔགས་ཀྱི་སྐབས་སུ་ལྷའི་ས་བོན་སོགས་ལ་སྙིང་པོའི་སྒྲས་བསྟན་པ་དུ་མ་ཡོད་པས་སོ། །གསང་སྔགས་ཀྱི་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཞེས་པ་ངོ་བོ་ཆོས་ཉིད་དམ་རང་བཞིན་གནས་རིགས་ལས་ཟུར་བཀྲལ་བར་མི་སྣང་ལ། བླ་མེད་ཀྱི་གཞུང་ནས་བཤད་པའི་གཉུག་སེམས་ནི་རྫོགས་རིམ་གྱི་རྟོགས་པ་ཐོབ་ནས་ཡུལ་གྱི་འོད་གསལ་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་འཇལ་བའི་བདེ་ཆེན་ཡེ་ཤེས་སུ་འགྱུར་བ་ཡོད་ཀྱི། སེམས་འདི་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་མ་ཡིན་ནོ། ། དེ་ལས་གཞན་དུ་མཁས་པའི་བཤད་སྲོལ་མཆིས་ཀྱང་མ་སྤྲོས་སོ། །སྔགས་ལུགས་ལ་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཞེས་པ་ཀུན་གཞི་ལ་མི་འཇོག་སྟེ། མདོ་སྔགས་གང་གི་སྐབས་སུ་ཡང་དབུ་མ་པས་ཚོགས་དྲུག་ལས་ངོ་བོ་ཐ་དད་པའི་རྣམ་ཤེས་དང་ཡེ་ཤེས་གང་ཡང་མི་བཞེད་པས་སོ། །ཀུན་གཞི་དང་ཉོན་ཡིད་ཀྱི་ཐ་སྙད་ཙམ་རྒྱུད་དང་རྒྱུད་འགྲེལ་རྣམས་སུ་མང་དུ་ཐོན་མོད། དེ་དག་ནི་སྐབས་སོ་སོར་དོན་གཞན་དང་གཞན་དུ་མིང་དུ་བཏགས་པ་ཙམ་ལས་ཀུན་གཞི་དངོས་མིན་པར་རྗེའི་རང་ལུགས་རྨ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །མདོར་ན།བོད་ཀྱི་ཆོས་བརྒྱུད་རྣམས་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོའི་ཆོས་སྐོར་ལ་གཟིགས་ཕྱོགས་མི་མཐུན་པ་ཡོངས་གྲགས་ཡིན་ལ། ལྷག་པར་དགེ་ལྡན་པའི་བཞེད་ཕྱོགས་འདི་ཆོས་བརྒྱུད་གཞན་དང་ལོགས་སུ་ཡོད་པ་ནི་དབུ་མའི་ལྟ་བ་འཇོག་ཚུལ་མི་མཐུན་པའི་གནད་ཀྱིས་ཡིན་པར་གདོན་མི་ཟ་མོད། འོན་ཀྱང་མཐར་ཐུག་གི་དགོངས་པའི་འབབ་ས་ནི་འགྲོ་བ་ཀུན་སངས་རྒྱས་འཐོབ་པའི་ཐབས་སུ་གསུངས་པ་ཤ་སྟག་ཡིན་པས་ཀུན་ལ་དད་གུས་བྱ་དགོས་པ་ལས་སྨད་པར་མི་རུང་ངོ་། །མཐའ་དོན། འདི་ནི་གོ་སྒྲིག་པའི་བཀོད་མངགས་ལྟར་བགྲོ་གླེང་དངོས་གཞིའི་ས་བོན་ཙམ་དང་། དངོས་གཞིའི་རྩོམ་ཡིག་གི་ཁ་བྱང་ལྟ་བུ་ཡིན་པས་ཁ་གསལ་གོ་བདེ་དེ་ཙམ་བྱུང་མ་སོང་བས་བཟོད་གསོལ་དང་བཅས་སེར་ལྷོ་ལྷ་རམས་པ་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོས། 2023/5/19 བྲིས་སོ།།
Read full paper here.About the video
| Featuring | Geshe Lobsang Gyatso |
|---|---|
| Creator | Tsadra Foundation |
| Director | Perman, M. |
| Producer | Tsadra Foundation |
| Event | 2023 Buddha-Nature Conference Kathmandu (3 June 2023, Shechen Monastery, Kathmandu) |
| Related Website | Buddha-Nature |
| Creation Date | 3 June 2023 |
| Citation | Lobsang Gyatso, Geshe. "Geshe Lobsang Gyatso at the 2023 Buddha-Nature Conference." Day 3, Talk 4. 2023 Buddha-Nature Conference, Shechen Monastery, Kathmandu. Produced by the Tsadra Foundation Research Department. Video, 57:36. https://www.youtube.com/watch?v=K81prXiAH_A. |
