Ratnagotravibhāga Root Verse I.38

Verse I.38 Variations

सुखो मनोमयस्कन्धतद्धेतुविनिवृत्तितः
नित्यः संसारनिर्वाणसमताप्रतिवेधतः
sukho manomayaskandhataddhetuvinivṛttitaḥ
nityaḥ saṃsāranirvāṇasamatāprativedhataḥ
E. H. Johnston as input by the University of the West.[1]
ཡིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཕུང་པོ་དང་། །
དེ་རྒྱུ་ལོག་ཕྱིར་བདེ་བ་ཉིད། །
འཁོར་བ་དང་ནི་མྱ་ངན་འདས། །
མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་ཕྱིར་རྟག །
It is bliss because the skandha of a mental nature
And its causes have come to an end.
It is permanent because the equality
Of saṃsāra and nirvāṇa is realized.
唯如來法身是樂波羅蜜以世間涅槃平等證故故名為常
(This verse is not marked as such in the Chinese translation.)
Il est félicité parce qu’il a renoncé aux agrégats
De nature mentale et à leurs causes.
Il est permanence parce qu’il réalise
L’égalité du saṃsāra et du nirvāṇa.

RGVV Commentary on Verse I.38

།དེ་ནི་རང་བཞིན་དག་ཕྱིར་དང་། །བག་ཆགས་སྤངས་ཕྱིར་གཙང་བ་ཡིན། །བདག་དང་བདག་མེད་སྤྲོས་པ་དག །{br}ཉེ་བར་ཞི་བ་དམ་པའི་བདག །ཡིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཕུང་པོ་དང་། །དེ་རྒྱུ་ལོག་ཕྱིར་བདེ་བ་ཉིད། །འཁོར་བ་དང་ནི་མྱ་ངན་འདས། །མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་ཕྱིར་རྟག །མདོར་བསྡུ་ན་རྒྱུ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་གཙང་བའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། {br}སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད་དྲི་མ་མེད་པའི་ཡོངས་སུ་དག་པས་སོ། །རྒྱུ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་བདག་གི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། མུ་སྟེགས་ཀྱི་མཐའ་དང་བྲལ་བས་བདག་གི་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་དང་། ཉན་ཐོས་{br}ཀྱི་མཐའ་སྤངས་པས་བདག་མེད་པའི་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་བདེ་བའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་བའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པས་བག་ཆགས་ཀྱིས་མཚམས་སྦྱོར་བ་བཅོམ་པའི་ཕྱིར་དང་། སྡུག་བསྔལ་{br}འགོག་པའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་དུ་བྱས་པས་ཡིད་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་ལུས་འགགས་པ་མངོན་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་རྟག་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །འཁོར་བ་མི་རྟག་མི་འབྲིད་པས་ཆད་པའི་མཐར་མ་ལྷུང་བའི་ཕྱིར་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་{br}རྟག་པ་མི་སྣོན་པས། རྟག་པའི་མཐར་མ་ལྷུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་འདུ་བྱེད་མི་རྟག་གོ་ཞེས་བགྱི་བར་ལྟ་ན་དེའི་ཆད་པར་ལྟ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་དེའི་ཡང་དག་པ་མ་ལགས་པའི་ལྟ་བར་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་

པ་རྟག་པ་ཞེས་བགྱི་བར་ལྟ་ན། དེ་ནི་དེའི་རྟག་པའི་ལྟ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་དེའི་ཡང་དག་པ་མ་ལགས་པའི་ལྟ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཚུལ་གྱི་སྒོ་འདིས་ནི་དོན་དམ་པར་འཁོར་བ་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། གཉིས་{br}ཀ་ལྟར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་རྒྱུ་གཉིས་ཀྱིས་ཁྱད་པར་མེད་པར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཉེ་བ་དང་རིང་བ་འབྲེལ་པས་མི་གནས་པའི་གནས་ཐོབ་པ་ཙམ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་གཉིས་པོ་གང་དག་{br}གིས་ཤེ་ན། འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཁྱད་པར་མེད་པར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཉེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱིས་སྲེད་པའི་བག་ལ་ཉལ་མཐའ་དག་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིང་བ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་དེ་དག་ཡོངས་སུ་མ་བཏང་{br}བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་མི་གནས་པའི་རང་བཞིན་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་རྗེས་སུ་འཐོབ་པའི་ཐབས་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྲེད་པའི་བག་ལ་ཉལ་མཐའ་དག་སྤངས་པས་ན་བདག་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་བརྟེན་པའི་{br}བསམ་པ་ཅན་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བའི་རིགས་ཅན་བཞིན་དུ་འཁོར་བ་ལ་མི་གནས་ལ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་སྡུག་བསྔལ་བའི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་མ་བཏང་བས་ནི་གཞན་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར། འཁོར་བ་ལ་བརྟེན་པའི་སྦྱོར་བ་ཅན་ཞི་བ་བགྲོད་པ་གཅིག་པའི་རིགས་ཅན་བཞིན་དུ་{br}མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མི་གནས་སོ།

Other English translations

Listed by date of publication
Obermiller (1931) [10]
Through the extirpation of even the non-physical elements
And of their causes, it is the Supreme Bliss,
And, through the intuition of the identity of Saṃsāra and Nirvāṇa,
It is eternal (being free from the limits of both).[11]
Takasaki (1966) [12]
He is blissful because the Mind-made Aggregate
And its causes have been removed [completely];
He is eternal because he has realized
The equality of the Phenomenal Life and Nirvāṇa.
Holmes (1985) [13]
It is happiness through the five aggregates',
which are of a mental nature, and also their causes' demise.
It is permanence since the sameness,
of saṃsāra and nirvāṇa, has been realised.
Holmes (1999) [14]
It is happiness through the demise of the five aggregates,
which are of a mental nature, and their causes.
It is permanence since the sameness
of saṃsāra and nirvāṇa has been realised.
Fuchs (2000) [15]
It is true happiness, since [even] the aggregates
of mental nature and their causes are reversed.
It is permanence, since the cycle of existence
and the state beyond pain are realized as one.

Textual sources

Commentaries on this verse

Academic notes

  1. Digital Sanskrit Buddhist Canon Unicode Input
  2. Brunnhölzl, Karl. When the Clouds Part: The Uttaratantra and its Meditative Tradition as a Bridge between Sūtra and Tantra. Boston: Snow Lion Publications, an imprint of Shambhala Publications, 2014.
  3. I follow MA/MB °vyupaśāntitaḥ and DP nye bar zhi ba against J kṣayaśāntitaḥ.
  4. DP "body" (lus).
  5. Following de Jong, apakarṣaṇa and samāropaṇa (DP ’brid pa and snon pa) are taken to correspond to the well-known pair apavāda ("denial") and samāropa ("superimposition").
  6. D45.48, fol. 273a.6–7.
  7. ccording to VT (fol. 12v1), the reason is that there is no abiding in saṃsāra or nirvāṇa nor any conceptions about them.
  8. Here and two lines below in the text, I follow Schmithausen’s emendation of pratiṣṭhate to pratitiṣṭhate.
  9. I follow MB °śamaikāyana° and VT (fol. 12v1) ekāyanaṃ against J śamaikayāna.
  10. Obermiller, E. "The Sublime Science of the Great Vehicle to Salvation Being a Manual of Buddhist Monism." Acta Orientalia IX (1931), pp. 81-306.
  11. This is verse 37 in Obermiller's translation
  12. Takasaki, Jikido. A Study on the Ratnagotravibhāga (Uttaratantra): Being a Treatise on the Tathāgatagarbha Theory of Mahāyāna Buddhism. Serie Orientale Roma 33. Roma: Istituto Italiano per il Medio ed Estremo Oriente (ISMEO), 1966.
  13. Holmes, Ken & Katia. The Changeless Nature. Eskdalemuir, Scotland: Karma Drubgyud Darjay Ling, 1985.
  14. Holmes, Ken & Katia. Maitreya on Buddha Nature. Scotland: Altea Publishing, 1999.
  15. Fuchs, Rosemarie, trans. Buddha Nature: The Mahayana Uttaratantra Shastra. Commentary by Jamgon Kongtrul and explanations by Khenpo Tsultrim Gyamtso. Ithaca, N. Y.: Snow Lion Publications, 2000.