Verse I.63

Ratnagotravibhāga Root Verse I.63

Previous Verse

Next Verse

Verse I.63 Variations

चित्तस्य यासौ प्रकृतिः प्रभास्वरा
न जातु सा द्यौरिव याति विक्रियाम्
आगन्तुकै रागमलादिभिस्त्वसा-
वुपैति संक्लेशमभूतकल्पजैः

cittasya yāsau prakṛtiḥ prabhāsvarā
na jātu sā dyauriva yāti vikriyām
āgantukai rāgamalādibhistvasā-
vupaiti saṃkleśamabhūtakalpajaiḥ

E. H. Johnston as input by the University of the West.

སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་འོད་གསལ་གང་ཡིན་པ། །
དེ་ནི་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་འགྱུར་མེད་དེ། །
ཡང་དག་མིན་རྟོགས་ལས་བྱུང་འདོད་ཆགས་སོགས། །
གློ་བུར་དྲི་མས་དེ་ཉོན་མོངས་མི་འགྱུར། །

Dege, PHI, 114

The luminous nature of the mind
Is completely unchanging, just like space.
It is not afflicted by adventitious stains,
Such as desire, born from false imagination.

When the Clouds Part, Brunnhölzl, 376

如虛空淨心 常明元轉變

為虛妄分別 客塵煩惱染

http://cbetaonline.dila.edu.tw/en/T31n1611_p0832c24

La nature de l’esprit, qui est luminosité,

Est immuable comme l’espace.

Nées d’idées fausses, les souillures adventices

Comme l’attachement ne l’affecteront jamais.

Charrier, Christian and Patrick Carré. Traité de la Continuité suprême du Grand Véhicule. Plazac: Éditions Padmakara, 2019.

RGVV Commentary on Verse I.63

Tibetan
English
Sanskrit
Chinese

---

Full Tibetan Commentary
Full English Commentary
Full Sanskrit Commentary
Full Chinese Commentary

།དེ་ལ་མ་དག་པའི་གནས་སྐབས་ན་འགྱུར་བ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ལས་བརྩམས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཅུ་གཉིས་པོ་གང་དག་ཅེ་ན། ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་ཀུན་སོང་བ། །ཕྲ་{br}ཕྱིར་ཉེ་བར་གོས་པ་མེད། །དེ་བཞིན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ། །གནས་འདི་ཉེ་བར་གོས་པ་མེད། །ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་དུ། །ནམ་མཁའ་ལ་ནི་སྐྱེ་ཞིང་འཇིག །དེ་བཞིན་འདུས་མ་བྱས་དབྱིངས་ལ། །དབང་པོ་རྣམས་ནི་སྐྱེ་ཞིང་འཇིག །ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་མེ་

---

རྣམས་ཀྱིས། །སྔོན་ཆད་ནམ་ཡང་ཚིག་པ་མེད། །དེ་བཞིན་འདི་ནི་འཆི་བ་དང་། །ན་དང་རྒ་བའི་མེས་མི་འཚིག །ས་ནི་ཆུ་ལ་ཆུ་རླུང་ལ། །རླུང་ནི་མཁའ་ལ་རབ་ཏུ་གནས། །མཁའ་ནི་རླུང་དང་ཆུ་དག་དང་། །ས་ཡི་ཁམས་ལ་གནས་མ་ཡིན། །དེ་བཞིན་ཕུང་པོ་ཁམས་{br}དབང་རྣམས། །ལས་དང་ཉོན་མོངས་དག་ལ་གནས། །ལས་དང་ཉོན་མོངས་ཚུལ་བཞིན་མིན། །ཡིད་ལ་བྱེད་ལ་རྟག་ཏུ་གནས། །ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་ཡིད་བྱེད་ནི། །སེམས་ཀྱི་དག་པ་ལ་རབ་གནས། །སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཆོས་རྣམས་ནི། །ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་གནས་པ་{br}མེད། །ས་དང་འདྲ་བར་ཕུང་པོ་དང་། །སྐྱེ་མཆེད་ཁམས་རྣམས་ཤེས་པར་བྱ། །ཆུ་ཁམས་དང་འདྲ་ལུས་ཅན་གྱི། །ལས་དང་ཉོན་མོངས་ཤེས་བྱ་སྟེ། །ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་ཡིད་བྱེད་ནི། །རླུང་གི་ཁམས་དང་འདྲ་བར་བལྟ། །རང་བཞིན་ནམ་མཁའི་ཁམས་བཞིན་དུ། །དེ་{br}བཞིན་ཅན་མིན་གནས་པ་མེད། །ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་ཡིད་བྱེད་ནི། །སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་གནས་ཏེ། །ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་ཡིད་བྱེད་ཀྱིས། །ལས་དང་ཉོན་མོངས་རབ་ཏུ་ཕྱེ། །ལས་དང་ཉོན་མོངས་ཆུ་ལས་ནི། །ཕུང་པོ་སྐྱེ་མཆེད་ཁམས་རྣམས་འབྱུང་། །དེ་འཇིག་པ་དང་{br}འཆགས་པ་ལྟར། །སྐྱེ་དང་འཇིག་པར་འགྱུར་བ་ཡིན། །སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནམ་མཁའ་ཡི། །ཁམས་ལྟར་རྒྱུ་མེད་རྐྱེན་མེད་དེ། །ཚོགས་པ་མེད་ཅིང་སྐྱེ་བ་དང་། །འཇིག་དང་གནས་པའང་ཡོད་མ་ཡིན། །སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་འོད་གསལ་གང་ཡིན་པ། །དེ་ནི་ནམ་མཁའ་{br}བཞིན་དུ་འགྱུར་མེད་དེ། །ཡང་དག་མིན་རྟོགས་ལས་བྱུང་འདོད་ཆགས་སོགས། །གློ་བུར་དྲི་མས་དེ་ཉོན་མོངས་མི་འགྱུར།

Now, what are the twelve verses about the topic of [the tathāgata element’s] being changeless during its phase of being impure?

Just as all-pervasive space

Is untainted due to its subtlety,

So this [basic element] that abides everywhere

In sentient beings is untainted. I.52

Just as the worlds everywhere

Are born and perish in space,

So the faculties arise and perish

In the unconditioned basic element. I.53

Just as space was never {D97b}

Burned before by any fires, {P101a}

So this [basic element] is not consumed

By the fires of death, sickness, and aging. I.54

Earth rests upon water, water on wind,

And wind on space,

[But] space does not rest on the elements

Of wind, water, or earth. I.55

Likewise, skandhas, dhātus, and faculties

Rest on karma and afflictions,

And karma and afflictions always rest on

Improper mental engagement. I.56

Improper mental engagement

Rests on the purity of the mind',

[But] this nature of the mind does not rest

On any of these phenomena'. I.57

The skandhas, āyatanas, and dhātus

Should be understood as being like the element of earth.

The karma and afflictions of living beings

Should be understood as resembling the element of water. I.58 {J43}

Improper mental engagement

Is to be known as being like the element of wind.

Being without root and not resting [on anything],

[Mind’s] nature is similar to space. I.59

Improper mental engagement

Rests on the nature of the mind,

And improper mental engagement

Produces karma and afflictions. I.60

Skandhas, āyatanas, and dhātus

Arise and disappear

From water-like karma and afflictions,

Just as the evolution and dissolution of the [world]. I.61

Lacking causes and conditions,

Lacking aggregation, and lacking

Arising, ceasing, and abiding',

The nature of the mind resembles space'. I.62

The luminous nature of the mind

Is completely unchanging, just like space.

It is not afflicted by adventitious stains,

Such as desire, born from false imagination. I.63

tatrāśuddhāvasthāyāmavikārārthamārabhya katame dvādaśa ślokāḥ

yathā-sarvagataṃ saukṣmyādākāśaṃ nopalipyate/

sarvatrāvasthitaḥ sattve tathāyaṃ nopalipyate//52//

yathā sarvatra lokānāmākāśa ubayavyayaḥ/

tathaivāsaṃskṛte dhātāvindriyāṇāṃ vyayodayaḥ//53//

yathā nāgnibhirākāśaṃ dagdhapūrvaṃ kadācana/

tathā na pradahatyenaṃ mṛtyuvyādhijarāgnayaḥ//54//

pṛthivyambau jalaṃ vāyau vāyurvyomni pratiṣṭhitaḥ/

apratiṣṭhitamākāśaṃ vāyvambukṣitidhātuṣu//55//

skandhadhātvindriyaṃ tadvatkarmakleśapratiṣṭhitam/

karmakleśāḥ sadāyonimanaskārapratiṣṭhitāḥ//56//

ayoniśomanaskāraścittaśuddhipratiṣṭhitaḥ/

sarvadharmeṣu cittasya prakṛtistvapratiṣṭhitā//57//

pṛthivīdhātuvajjñeyāḥ skandhāyatanadhātavaḥ/

abdhātusadṛśā jñeyāḥ karmakleśāḥ śarīriṇām//58//

ayoniśomanaskāro vijñeyo vāyudhātuvat/

tadamūlāpratiṣṭhānā prakṛtirvyomadhātuvat//59//

cittaprakṛtimālīnāyoniśo manasaḥ kṛtiḥ/

ayoniśomanaskāraprabhave kleśakarmaṇī//60//

karmakleśāmbusaṃbhūtāḥ skandhāyatanadhātavaḥ/

utpadyante nirudhyante tatsaṃvartavivartavat//61//

na hetuḥ pratyayo nāpi na sāmagrī na codayaḥ/

na vyayo na sthitiścittaprakṛtervyomadhātuvat//62//

cittasya yāsau prakṛtiḥ prabhāsvarā

na jātu sā dyauriva yāti vikriyām/

āgantukai rāgamalādibhistvasā-

vupaiti saṃkleśamabhūtakalpajaiḥ//63//

初依不淨時不變不異十一偈者

如虛空遍至 體細塵不染 佛性遍眾生 諸煩惱不染 如一切世間 依虛空生滅 依於無漏界 有諸根生滅 火不燒虛空 若燒無是處 如是老病死 不能燒佛性 地依於水住 水復依於風 風依於虛空 空不依地等 如是陰界根 住煩惱業中 諸煩惱業等 住不善思惟 不善思惟行 住清淨心中 自性清淨心 不住彼諸法 陰入界如地 煩惱業如水 不正念如風 淨心界如空 依性起邪念 念起煩惱業 依因煩惱業 能起陰入界 依止於五陰 界入等諸法 有諸根生滅 如世界成壞 淨心如虛空 無因復無緣 及無和合義 亦無生住滅 如虛空淨心 常明元轉變 為虛妄分別 客塵煩惱染

Other English translations

Listed by date of publication

Obermiller (1931)

The Spiritual Essence which is pare and radiant

Is inalterable like space

And cannot be polluted by the occasional stains

Of Desire and the other (defiling forces)

Which arise from the wrong conception (of existence).

Takasaki (1966)

The innate nature of the mind is brilliant

And, like space, has no transformation at all;

It bears, however, the impurity by stains of desires, etc.

Which are of accident and produced by wrong conception.

Holmes (1985)

This true nature of the mind - clarity,

is, like space, unchanging; not becoming

defiled by desire and so on, passing impurities

which from improper thinking spring.

Holmes (1999)

The true nature of mind, clarity, is, like space, unchanging,

never defiled by desire and so forth, the incidental ills

which arise from an improper use of the mind.

Fuchs (2000)

This clear and luminous nature of mind

is as changeless as space. It is not afflicted

by desire and so on, the adventitious stains,

which are sprung from incorrect thoughts.

Textual sources

Commentaries on this verse

Academic notes