Verse I.98

Ratnagotravibhāga Root Verse I.98

Previous Verse

Next Verse

Verse I.98 Variations

पद्मप्राणितुषाशु चिक्षितिफलत्वक्पूतिवस्त्रावर-
स्त्रीदुःखज्वलनाभितप्तपृथिवीधातुप्रकाशा मलाः
बुद्धक्षौद्रसुसारकाञ्चननिधिन्यग्रोधरत्नाकृति-
द्विपाग्राधिपरत्नबिम्बविमलप्रख्यः स धातुः परः

padmaprāṇituṣāśu cikṣitiphalatvakpūtivastrāvara-
strīduḥkhajvalanābhitaptapṛthivīdhātuprakāśā malāḥ
buddhakṣaudrasusārakāñcananidhinyagrodharatnākṛti-
dvipāgrādhiparatnabimbavimalaprakhyaḥ sa dhātuḥ paraḥ

E. H. Johnston as input by the University of the West.

དྲི་མ་པདྨ་སྲོག་ཆགས་སྦུན་པ་མི་གཙང་ས་འབྲས་གོས་ཧྲུལ་དང་། །
སྡུག་བསྔལ་འབར་བས་མངོན་པར་གདུངས་པའི་བུད་མེད་ས་ཡི་ཁམས་དང་མཚུངས། །
སངས་རྒྱས་སྦྲང་རྩི་སྙིང་པོ་གསེར་དང་གཏེར་དང་ནྱ་གྲོ་རིན་ཆེན་སྐུ། །
གླིང་བདག་མཆོག་དང་རིན་ཆེན་གཟུགས་དང་དྲི་མེད་ཁམས་མཆོག་མཚུངས་པ་ཉིད། །

Dege, PHI, 117

The stains resemble the lotus, the insects, the husks, the filth, the earth, the peel of a fruit,
The foul-smelling garment, the body of a lowly woman, and the element of earth heated in a fire.
The supreme basic element has the stainless appearance of the buddha, the honey, the kernels, the gold, the treasure,
The nyagrodha tree, the precious image, the supreme lord of the world, and the precious statue.

When the Clouds Part, Brunnhölzl, 394

華蜂糩糞穢 地果故壞衣

貧賤女泥模 煩惱垢相似
佛蜜實真金 寶牙金像王
上妙寶像等 如來藏相似

http://cbetaonline.dila.edu.tw/en/T31n1611_p0837a27

Le lotus, les insectes, la balle du grain, les immondices,

la terre, le fruit et les haillons,

De même que la femme tourmentée par les flammes

de la souffrance et l’argile, représentent les souillures,

Tandis que le bouddha, le miel, le grain, l’or,

le trésor, le banian, l’image,

Le maître suprême des continents et la statue en or

représentent l’Élément sublime et immaculé.

Charrier, Christian and Patrick Carré. Traité de la Continuité suprême du Grand Véhicule. Plazac: Éditions Padmakara, 2019.

RGVV Commentary on Verse I.98

Tibetan
English
Sanskrit
Chinese

---

Full Tibetan Commentary
Full English Commentary
Full Sanskrit Commentary
Full Chinese Commentary

དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་འདི་རྣམ་པར་གཞག་པ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་ཉེ་བར་གནས་པ་མ་འབྲེལ་བའི་རང་བཞིན་གྱི་ཉོན་མོངས་པའི་སྦུབས་ཉིད་དང་། ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་ཉེ་བར་གནས་པ་འབྲེལ་བའི་{br}རང་བཞིན་དག་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། དཔེ་དགུས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གཉེན་པོ་ཉོན་མོངས་པའི་སྦུབས་བྱེ་བ་མཐའ་ཡས་པས་གཏུམས་པ་ནི། མདོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རྟོགས་པར་བྱའོ། །དཔེ་དགུ་གང་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་པད་ངན་སྦྲང་རྩི་སྦྲང་མ་ལ། །སྦུན་པ་སྙིང་པོ་{br}མི་གཙང་ནང་ན་གསེར། །ས་ལ་གཏེར་དང་མྱུག་སོགས་འབྲས་ཆུང་དང་། །གོས་ཧྲུལ་ནང་ན་རྒྱལ་བའི་སྐུ་དང་ནི། །བུད་མེད་ངན་མའི་ལྟོ་ན་མི་བདག་དང་། །ས་ལ་རིན་ཆེན་གཟུགས་ཡོད་ཇི་ལྟ་བར། །གློ་བུར་ཉོན་མོངས་དྲི་མས་བསྒྲིབས་པ་ཡི། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་ཁམས་{br}འདི་གནས། །དྲི་མ་པདྨ་སྲོག་ཆགས་སྦུན་པ་མི་གཙང་ས་འབྲས་གོས་ཧྲུལ་དང་། །སྡུག་བསྔལ་འབར་བས་མངོན་པར་གདུངས་པའི་བུད་མེད་ས་ཡི་ཁམས་དང་མཚུངས། །སངས་རྒྱས་སྦྲང་རྩི་སྙིང་པོ་གསེར་དང་གཏེར་དང་ནྱ་གྲོ་རིན་ཆེན་སྐུ། །གླིང་བདག་མཆོག་དང་རིན་ཆེན་གཟུགས་{br}དང་དྲི་མེད་ཁམས་མཆོག་མཚུངས་པ་ཉིད།

Now, it is in terms of [this tathāgata heart’s] being covered by the afflictions (which have the nature of being associated with it [but] not being connected with it [since time] without beginning) and the pure true nature (which has the nature of being associated and connected with the [tathāgata heart since time] without beginning) that the tathāgata heart’s being concealed by infinite cocoons of the afflictions should be comprehended through nine examples according to the sūtras. What are these nine examples? {J60}

A buddha in a decaying lotus, honey amid bees,

Kernels in their husks, gold in filth,

A treasure in the earth, a sprout and so on from a small fruit,

An image of the victor in a tattered garment, I.96

Royalty in the womb of a destitute woman,

And a precious statue in clay—just as these exist,

This basic element dwells in sentient beings

Obscured by the adventitious stains of the afflictions. I.97

The stains resemble the lotus, the insects, the husks, the filth, the earth, the peel of a fruit,

The foul-smelling garment, the body of a lowly woman, and the element of earth heated in a fire.

The supreme basic element has the stainless appearance of the buddha, the honey, the kernels, the gold, the treasure,

The nyagrodha tree, the precious image, the supreme lord of the world, and the precious statue. I.98

punaranādisāṃnidhyāsaṃbaddha svabhāvakleśakośatāmanādisāṃnidhyasaṃbaddha svabhāvaśubhadharmatāṃ cādhikṛtya navabhirudāharaṇairaparyantakleśakośakoṭīgūḍhastathāgatagarbha iti yathāsūtramanugantavyam/ navodāharaṇāni katamāni/

buddhaḥ kupadme madhu makṣikāsu

tuṣesu sārāṇya śucau suvarṇam/

nidhiḥ kṣitāvalpaphale'ṅkurādi

praklinnavastreṣu jinātmabhāvaḥ//96//

jaghanyanārījaṭhare nṛpatvaṃ

yathā bhavenmṛtsu ca ratnabimbam/

āgantukakleśamalāvṛteṣu

sattveṣu tadvat sthita eṣa dhātuḥ//97//

padmaprāṇituṣāśu cikṣitiphalatvakpūtivastrāvara-

strīduḥkhajvalanābhitaptapṛthivīdhātuprakāśā malāḥ/

buddhakṣaudrasusārakāñcananidhinyagrodharatnākṛti-

dvipāgrādhiparatnabimbavimalaprakhyaḥ sa dhātuḥ paraḥ//98//

自此以下依無始世界來煩惱藏所纏說無始世界來自性清淨心具足法身以九種譬喻明如來藏過於恒沙煩惱藏所纏如修多羅說應知九種譬喻者如偈說言

萎華中諸佛 眾蜂中美蜜 皮糩等中實 糞穢中真金 地中珍寶藏 諸果子中芽 朽故弊壞衣 纏裹真金像 貧賤醜陋女 懷轉輪聖王 焦黑泥模中 有上妙寶像 眾生貪瞋癡 妄想煩惱等 塵勞諸垢中 皆有如來藏 此偈示現何義自此以下依此略說四偈句義餘殘譬喻五十四偈廣說應知此四行偈總略說彼廣偈中義應知又依彼義略說二偈

華蜂糩糞穢 地果故壞衣 貧賤女泥模 煩惱垢相似 佛蜜實真金 寶牙金像王

---

上妙寶像等 如來藏相似

此偈示現何義偈言

Other English translations

Listed by date of publication

Obermiller (1931)

These stains are like a lotus, like bees,

Like the b ark, like impurities, and like the ground,

Like a seed, like a tattered garment,

Like a Woman tormented by violent pain, and like dust.

The Immaculate Germ has a resemblance

With the Buddha, with honey, with the kernel of a fruit,

With gold, with a treasure, with the Nyagrodha tree, and a precious image,

With the Highest Lord of the Universe, and with a golden statue.

Takasaki (1966)

[In these illustrations], pollutions are like

A lotus flower, bees, husk, impurities and the ground,

Like the bark of a fruit, like a tattered garment,

Like a woman of misery, and like earth tormented by the fire of pains;

And the Buddha, honey, cleaned kernels, gold, treasure,

A Nyagrodha tree, a precious image, the Highest Lord of the world,

And a purified precious statue,

The excellent Essence has a resemblance to them.

Holmes (1985)

The impurities correspond to the lotus, the insects, the husks,

filth, the ground, the fruit, the tattered rags,

the woman strongly afflicted by burning sorrows and the clay.

The buddha, the honey, the grains, the gold, the treasure,

the nyagrodha tree, the precious statue,

the supreme ruler of the continents and the precious image

correspond to this supreme, immaculate nature.

Holmes (1999)

The impurities correspond to the lotus, the insects, the husks,

filth, the ground, the fruit, the tattered rags,

the woman severely afflicted by burning sorrows and the clay.

The buddha, honey, grains, gold, treasure,

the nyagrodha tree, the precious statue,

the supreme ruler of the continents and the precious image

correspond to this supreme, immaculate nature.

Fuchs (2000)

The defilements correspond to the lotus,

the insects, the husk, the filth, the earth,

the fruit, the tattered rag, the pregnant woman

direly vexed with burning suffering, and the clay.

The buddha, the honey, the grain, the gold,

the treasure, the nyagrodha tree, the precious statue,

the continents' supreme ruler, and the precious image

are similar to the supreme undefiled element.

Textual sources

Commentaries on this verse

Academic notes