Ratnagotravibhāga Root Verse II.66

Verse II.66 Variations

लोके विचरतो लोकधर्मैरनुपलेपतः
शमामृतपदप्राप्तौ मृत्युमाराप्रचारतः
E. H. Johnston as input by the University of the West.[1]
loke vicarato lokadharmairanupalepataḥ
śamāmṛtapadaprāptau mṛtyumārāpracārataḥ
E. H. Johnston as input by the University of the West.[2]
འཇིག་རྟེན་ན་ནི་སྤྱོད་པ་ན། །
འཇིག་རྟེན་ཆོས་ཀྱིས་གོས་མེད་ཕྱིར། །
འཆི་མེད་ཞི་བའི་གནས་ཐོབ་ལ། །
འཆི་བདུད་རྒྱུ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། །
By virtue of being untainted by worldly dharmas
While acting in the world,
By virtue of the māra of death not stirring
Within the attainment of the state of immortality and peace,
Et comme, lors même qu’il agit dans le monde,
Les choses du monde ne peuvent pas le souiller ;
[Le corps absolu est permanent] parce qu’il a trouvé
l’immortalité et la paix
Là où le démon de la mort ne court plus.

RGVV Commentary on Verse II.66

།འདིའི་བསྡུས་པའི་དོན་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དྲུག་{br}གིས་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ལུས་དང་སྲོག་དང་འོངས་སྤྱོད་རྣམས། །བཏང་ནས་དམ་ཆོས་འཛིན་ཕྱིར་དང་། །སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར། །དང་པོའི་དམ་བཅས་མཐར་འབྱིན་ཕྱིར། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི་གཙང་བ་དང་། །དག་པའི་ཐུགས་རྗེ་རབ་འཇུག་ཕྱིར། །རྫུ་འཕྲུལ་རྐང་{br}པ་སྟོན་པ་ནི། །དེ་ཡིས་གནས་པར་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར། །མཁྱེན་པས་འཁོར་དང་མྱ་ངན་འདའ། །གཉིས་སུ་འཛིན་པས་གྲོལ་བའི་ཕྱིར། །རྟག་ཏུ་བསམ་ཡས་ཏིང་འཛིན་གྱི། །བདེ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ལྡན་ཕྱིར། །འཇིག་རྟེན་ནི་སྤྱོད་པ་ན། འཇིག་རྟེན་ཆོས་ཀྱིས་གོས་མེད་ཕྱིར། །{br}འཆི་མེད་ཞི་བའི་གནས་ཐོབ་པ། །འཆི་བདུད་རྒྱུ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། །འདུས་མ་བྱས་པའི་རང་བཞིན་གྱི། །ཐུབ་པ་གདོད་ནས་རབ་ཞིའི་ཕྱིར། །རྟག་པ་སྐྱབས་མེད་རྣམས་ཀྱི་ནི། །སྐྱབས་ལ་སོགས་པ་འཐད་ཕྱིར་རོ། །དང་པོ་ཡི་ནི་རྒྱུ་བདུན་ནི། །གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ཡི་རྟག་

ཉིད་དེ། །ཕྱི་མ་གསུམ་གྱིས་སྟོང་པ་ན། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡི་རྟག་པ་ཉིད།

Other English translations

Obermiller (1931) [9]
He, whilst acting in this world,
Is unaffected by the worldly elements.
He has attained the state of immortality and quiescence,
Leaving no room for the activity of the Demon of Death;
Takasaki (1966) [10]
While he is acting in the world,
He is unaffected by the worldly elements;
Having attained the state of quiescence and immortality,
He leaves no room for [the activity of] the demon of Death;
Fuchs (2000) [11]
While acting in the world [for other's good]
they are unsullied by all worldly phenomena.
Free from dying, it is the attainment of peace.
In this sphere the demon of death cannot roam.

Textual sources

Commentaries on this verse

Academic notes

  1. Digital Sanskrit Buddhist Canon Unicode Input
  2. Digital Sanskrit Buddhist Canon Unicode Input
  3. Brunnhölzl, Karl. When the Clouds Part: The Uttaratantra and its Meditative Tradition as a Bridge between Sūtra and Tantra. Boston: Snow Lion Publications, an imprint of Shambhala Publications, 2014.
  4. As will be seen in the text below, in verses II.63–68, two lines each correspond to the ten reasons in II.62 for buddhahood’s being permanent, with "protector of the world"in II.62d (VT fol. 14v6: lokanāthatvāt) being considered the tenth reason.
  5. I follow MB °pādapraṇetuś ca against J pādaprakāśāc ca.
  6. The phrase in "[ ]" is found in C.
  7. I follow VT (fol. 14v6) °śaraṇādyutpattitaḥ against MB and J °śaraṇābhyupapattitaḥ (confirmed by DP skyabs la sogs pa ’thad phyir ro). VT furthermore glosses "refuge" as "dharmakāya, sambhogakāya, nirmāṇakāya."
  8. . I follow MB nityatāśaraṇānāṃ (confirmed by VT, fol. 14v6) against J nityam aśaraṇānāṃ.
  9. Obermiller, E. "The Sublime Science of the Great Vehicle to Salvation Being a Manual of Buddhist Monism." Acta Orientalia IX (1931), pp. 81-306.
  10. Takasaki, Jikido. A Study on the Ratnagotravibhāga (Uttaratantra): Being a Treatise on the Tathāgatagarbha Theory of Mahāyāna Buddhism. Serie Orientale Roma 33. Roma: Istituto Italiano per il Medio ed Estremo Oriente (ISMEO), 1966.
  11. Fuchs, Rosemarie, trans. Buddha Nature: The Mahayana Uttaratantra Shastra. Commentary by Jamgon Kongtrul and explanations by Khenpo Tsultrim Gyamtso. Ithaca, N. Y.: Snow Lion Publications, 2000.